Oliy ta'lim tizimida nimalarni o'zgartirish kerak - ekspert fikri
Amerika ovozining "Bir piola choy ustida" dasturi George Washington universitetida tadqiqot olib borayotgan tadqiqotchi Dilnoza Ubaydullaeva bilan O‘zbekiston oliy o‘quv yurtlari xalqaro reytinglarga kirishi uchun nima qilish kerak va oliy ta'lim tizimida nimalarni o‘zgartirish kerak kabi mavzularda suhbat qildi.
«Olimpiadalardagi nohaqliklar, rahbarlar lavozimga noloyiqligi, pedagogga xos bo‘lmagan harakatlar». XTVga qanday murojaatlar kelib tushmoqda?
Xalq ta'limi vazirligiga jismoniy va yuridik shaxslar tomonidan 2019 yilning 1-choragi davomida jami 918 ta murojaat kelib tushgan.
Amerika ta’lim tizimi O‘zbekiston ta’lim tizimini o‘zgartirishi mumkinmi?
“Buyuk Kelajak" ekspertlar kengashi a’zosi, Janubiy Koreyaning Pusan chet tillar universiteti professori Azamat Akbarov AQSh ta’lim tizimi O‘zbekiston ta’lim tizimiga qanday ta’sir ko‘rsatishi mumkinligi xususida o‘z fikrlarini aytib o‘tadi.
Unumdor ishlashning 5 ta usuli
Har birimiz kam ishlab, ko’p ishlarga ulgurishni xohlaymiz. Bu xohishni amalga oshirish unchalik ham qiyin emas, buning uchun ish vaqtimizni to’g’ri tashkillashtirishning o’zi kifoya.
Jek Ma: 35 yoshda hanuz kambag‘al bo‘lish – kechirilmas ayb
Jek Maning quyidagi, Xitoy nashrlarida e’lon qilingan hikoyasida hayotdagi imkoniyatlar va ular uchun kurash, maqsad va harakatni puchga chiqaruvchi omillar va 35 yoshda ham nochor yashash insonning o‘zining aybi ekanligi haqida fikr yuritiladi.
Stiv Jobsning 10 tamoyili
Stiv Jobs hayot bo‘lganida 24 fevralda 64 yoshga to‘lgan bo‘lar edi. Dunyoning eng muvaffaqiyatli faoliyat yurituvchi korporatsiyalaridan biri - Apple asoschisi, afsonaviy biznes-magnat 8 yillik saratonga qarshi kurashdan keyin 56 yoshda hayotdan ko‘z yumgan.
Qanday qilib maqsadlarga muvaffaqiyatli erishish mumkin? (2-qism)
Umidsizlik va qat’iylikning yetishmovchiligi – til o’rganish, musiqa asbobini chalish yoki bosh oshpazlik mahoratlarini o’zlashtirish kabi turli xil ishlarda muvaffaqqiyatga yetolmasligimizning bosh sabablaridir.
Dolzarb: Korrupsiya oliy ta’lim tizimini yemirmoqda
Oliy ta’lim tizimini uzoq vaqtdan beri ichdan yemirayotgan xastaliklar bor. Shulardan biri — o‘quv semestrlari yakunidagi tamagirlik, korrupsiya holatlari.
Qanday qilib barcha ishlarni oxirigacha yetkazish mumkin?
Umidsizlik va qat’iylikning yetishmovchiligi – til o’rganish, musiqa asbobini chalish yoki bosh oshpazlik mahoratlarini o’zlashtirish kabi turli xil ishlarda muvaffaqqiyatga yetolmasligimizning bosh sabablaridir.
O‘zbekistonda institutga kirish uchun pul to‘lash millatning savodsizlashishiga olib keladimi?
Avvalo, bitta minimal oylikni faqat ikkinchi yil o‘qishga kirmoqchi bo‘lganlar to‘laydi. Birinchi bor topshirayotganlar pul to‘lamaydi.
Qanday hollarda fuqaroning o‘qishini ko‘chirish va qayta tiklash haqidagi arizasiga rad javobi berilishi mumkin?
Quyidagi holatlar fuqaroning o‘qishini ko‘chirish va qayta tiklash haqidagi arizasiga rad javobi berilishiga asos bo‘ladi.
Davlat grantida o‘qigan talabalar 3 yil ishlab berishga majburmi?
Oliy ta'lim muassasalarida davlat granti asosida tahsil olgan talabalarni doim qiziqtirib kelgan bir savol mavjud. Bu ta'limdan keyin 3 yil davomida majburiy ishlab berish haqidagi savoldir.
Abduqahhor To‘xtayev 2005 yili “Vuzgorodok”da nima bo‘lganini aytib berdi
XX asrda bunyod etilgan mazkur shaharcha yillar o‘tishi bilan abgor ahvolga kelib qolganini ko‘pchilik yaxshi eslaydi. Bu yerdagi infratuzilma, talabalarning yashash sharoiti va madaniy-ijtimoiy muhit talabga mutlaqo javob bermasdi.
Nima uchun tinglashni bilmaysiz?
Suhbatdoshni tinglash u talaffuz etayotgan so‘zlarga quloq solishning o‘zigina emas. Aks holda, suhbat mohiyatini qo‘ldan boy berasiz. Yetakchi uchun atrofdagilarni tinglay bilish ayniqsa muhim – ana shunda u e'tiborli va tushunadigan odam sifatida taassurot uyg‘ota oladi.
Inqilob arafasida – kelajakda ta'lim qanday ko‘rinish oladi?
Tsivilizatsiya achinarli holatga tushib qolgani sabablardan biri – ta'lim tizimidir. Insoniyat jar yoqasidan uzoqlashishi uchun ta'limni mohiyatan o‘zgartirish kerak bo‘lyapti. Ammo, soha birovning amrini kutmasdan, o‘z-o‘zidan o‘zgarish arafasida turibdi.
Faqat sandiqda chang bosib yotadigan diplomlar uchun - 18 yillik umr?
18 yil turli dargohlarda, turli bosqichlarda, turli ustozlardan ta’lim olib, o‘zining tayinli shaxsiy fikriga ega emas, dunyoqarashi xuddi 1-sinf o‘quvchisinikiday tor, mantiqdan 80 km uzoq yoshlarning borligini qanday izohlash mumkin?!
Kimyo qiyin fanmi?
Nima uchun maktablarda kimyo fani yaxshi o‘qitilmaydi? Bunga o‘qituvchilarning bilimsizligi sababmi, yoki darsliklar va o‘quv dasturlarining qiyinligimi? Umuman kimyo kerakli fanmi?
Fan olimpiadasi: shaffoflik, xolislik, haqqoniylik amaldami?
Har yili an'anaviy tarzda o‘quvchilarning bilimini baholash maqsadida o‘tkazib kelinadigan fan olimpiadasida adolatga amal qilish borasida ziddiyatli fikrlar o‘rtaga tashlanadi.
O‘qituvchiligimni unutib yuborishdan qo‘rqaman
Talabalikni tugatganiga hech qancha bo‘lmagan “tajribasizgina", “peshonaga ikki qo‘yish" darajasiga hali chiqib ulgurmagan o‘qituvchi haqida.
"DTM test topshiriqlarini tuzishda «Shaffoflikka» amal qilishga tayyor emas"mi?
"DTM test topshiriqlarini tuzishda «Shaffoflikka» amal qilishga tayyor emas"mi?
O‘zbekistonlik siyosatshunos: Agar siyosatshunoslik fan bo‘lmasa, unda davlatimiz o‘qitgan bu mutaxassislar kim endi?
O‘zbekistonlik siyosiy fanlar nomzodi Farhod Tolipov o‘zining feysbukdagi sahifasida bu fan va shu fan doirasidagi hamkasblari manfaatlarini himoya qilgan holda vazirlikning qaroriga o‘z qarshiligi va e'tirozlarini bildirib o‘tgan.
Forbes-30: ilm-fan sohasidagi yetakchi yoshlar bilan tanishing
Forbes nashri o‘z an'anasiga sodiq qolgan holda 2019 yil avvalida turli sohalar kesimida amerikalik va kanadalik yoshlarning o‘ttiztalik ro‘yxatlarini e'lon qildi.
Inson husnixatidan uning xarakterini ifodalash mumkinmi?
Inson husnixati shundayki, unga ko‘ra xarakterni ifodalash mumkin, deya yozmoqda Rambler nashri.
Qo'lsiz oyoqsiz muvaffaqiyatga erishgan Nik Vuychich
50 dan ortiq mamlakatlarda bo’lib ma’ruzalarini olib borayotgan Motivatsion orator, 4 bestseller kitoblar Muallifi, qo’shiqchi va aktyor Nikolas Djeyms ( Nik ) Vuychich.
“3”ga o‘ttiz, “4”ga qirq, “5”ga ellik
Sarlavhada ko‘rsatib o‘tilgan “3","4", va "5", bu – talabalarning sessiya yakunidagi bahosi. “O‘ttiz", “qirq", “ellik" esa o‘sha bahoning ulgurji narxi.
Voajab! Kitob o‘qimaganga... 55 ball!
Davlat televideniyesining «Yoshlar» telekanali orqali «Eng yaxshi kitobxon» tanlovi bo‘lib o‘tdi. G‘oliblar aniqlandi. «Eng yaxshi kitobxon»ga tomoshabinlar ko‘z oldida turgan «Spark» avtomobili kaliti topshirildi.
Ta’limga taklif: Maktablar bir xil qolipdan voz kechishi kerak
Kecha Kanada ta’lim tizimidan 20 yil orqada qolayotganmiz haqida yozganimdan so‘ng do‘stlarimdan biri shu postimga munosabat bildirib «Siz maktablarni ahvoli yomonligini yozibsiz, ammo, muammolar yechimini bermabsiz» deb yozib qoldi
Omonulla Madayev: «Ming-ming dollar berib o‘qishga kirgan bola ertaga xalqini o‘ylaydimi?»
Omonulla Madayev bilan suhbatning ikkinchi qismida esa adabiyotshunos olim isloh qilinayotgan alifbo, oliy ta'lim tizimi, jamiyat mexanizmining nosoz murvatlari, Rauf Parfi va Shavkat Rahmon, yoshlar tarbiyasi va avj olib ketgan jinoyatchiliklar haqida o‘z fikrlari bilan bo‘lishdi.
Omonulla Madayev: «Yaqin-yaqingacha til haqida aytganlarimiz qirqib tashlanardi»
Taniqli folklorshunos olim, filologiya fanlari nomzodi Omonulla Madayev «Kun.uz» muxbiri bilan suhbat qurdi. Olim bugungi kunda o‘zbek tiliga nisbatan munosabat, jamiyatdagi o‘zgarishlar va ta'lim tizimi to‘g‘risida o‘z fikrlarini bildirib o‘tdi.
«Bugun o‘zgaraman!..» yoki dangasa talabaning iqrori
Xuddi o‘zlari oppoqdek nuqul meni tanqid qilishadi, omon bo‘lgurlar. Xullas, turli maqolalar, hikoyalar qahramoni bo‘liverish jonga tegdi. Nima menda ham qalam yo‘qmi? Faqat ozgina mizg‘ib olsam kifoya, maqola deganlarini do‘ndirib tashlayman.
4 yildan keyin ishsiz qolmaslik uchun nimani o‘rganish kerak?
Butunjahon iqtisodiy forumi (WEF) yaqin yillardagi mehnat bozori kelajagi to‘g‘risidagi ma'ruzani chiqardi. Sun'iy idrokning (SI) rivojlanishi sabab 2022 yilga kelib dunyo 75 million ish o‘rnini yo‘qotadi. Biroq 133 millionta yangi ish o‘rniga ega bo‘ladi. Xursand bo‘lishga shoshilmang, bari oson emas.
Ulug‘bek Toshkenboyev: «Ta’limning sifati o‘qituvchining sifatidan oshib keta olmaydi»
Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi tashkil etilganiga 16-noyabrda bir yil to‘ladi. Inspeksiya oldiga qo‘yilgan vazifalarni qay darajada uddalamoqda yoki faqat nazorat organiga aylanib qoldimi? Inspeksiya boshlig‘i Ulug‘bek Negmatovich Toshkenboyev bilan suhbatimiz shu xususda.
Oliy ta’lim muassasalariga qabul bu yil qanday o‘tdi: tahlil va takliflar
Oldingi test sinovlari va 2018-yili bo‘lib o‘tgan test sinovlari o‘rtasida qanday o‘zgarishlar va farqlar bor? Yangi tizim haqiqatdan ham yaxshimi? Bu borada yana qanday o‘zgarishlar qilish mumkin
Hozirgi kunda maktab tizimida zamonaviy texnologiyalarning o‘rni qanday?
Ta’lim bo‘yicha nazariyashunos va amaliyotchilar o‘qitishning raqamli texnologiyalari deganda nimani nazarda tutishlari borasida bir fikrga tez orada kela olishmaydi.
Qanday qilib yiliga 200 ta kitob o‘qish mumkin
Agar kitobni kam o‘qiydiganlardan bo‘lsangiz, 200 ta kitob noreal raqam, kuniga 500 varaq esa – kutubxonachining rejimi bo‘lib ko‘rinishi mumkin. Aslida bu istalgan kishining qo‘lidan keladi.
Talabalar yotoqxonasi haqida
Toshkent shahrida 173 ta talabalar yotoqxonasi mavjud va ularga 47,4 ming talaba joylashishi mumkin. Lekin Toshkent sharoitida bu juda kam, yotoqxonaga ehtiyojmandlarning 40%iga ham yetmaydi
Isroil tajribasi: Oliygohlarda «ortiqcha» fanlarni o‘qitish qanchalik to‘g‘ri?
Isroil – bugungi kunning shubhasiz innovatsion davlatlaridan biri. Mustaqil bo‘lganiga 70 yil bo‘lgan, maydoni taxminan Farg‘ona vodiysi bilan teng bo‘lgan bu davlatning rivoj topishida ta’limning o‘rni katta.
Taklif: Imtihonlar korrupsiyadan xoli bo‘lishi uchun imtihonlarni bekor qilish shart
Necha yildirki, O‘zbekistonda bitta masalani ko‘ndalang o‘rtaga tashlab, unga yagona yechim berilmaydi: oliygohlarga kirish imtihonini korrupsiyasiz amalga oshirish mumkinmi?
Testlarni 100 foiz to‘g‘ri topgan abituriyent davlat grantiga kira olmasa. Bu qanaqasi?
Yuridik universitetda 8027491 hamda 8027493 raqamli savollar kitobini ishlagan abituriyentlar 100 foizlik natija ko‘rsatgan, ya’ni 189 ball olgan
Inomjon Majidov: «Testlarni oliy ta’lim muassasasisiz o‘tkazish – inqilobiy qaror»
Xalqaro press-klubda kecha, 21-iyul kuni «Qabul-2018: Shaffoflik, halollik, adolat mezonlari va innovatsion yondashuvlar» mavzusida navbatdagi sessiya bo‘lib o‘tgani haqida xabar bergandik
Xalqaro Press Klub: 2018-yilgi test sinovlari qanday o'tadi?
Xalqaro press-klubda 21-iyul kuni «Qabul-2018: Shaffoflik, halollik, adolat mezonlari va innovatsion yondashuvlar» mavzusida navbatdagi sessiya bo‘lib o‘tdi.
Akademiya orzusida yurgan yigitning ko‘rgan qiyinchiliklari
«20 yil bo‘ladi, orzu qilganman. Shu yerda o‘qishni...20 yildan beri orzu qilaman», — deydi 4 yildan buyon Ichki ishlar Akademiyasida tahsil olishni istab, imtihonlardan o‘tolmagan abituriyent.
Ta’lim tizimini isloh qilishni nimadan boshlash kerak?
Ko‘pchilik odamlar ta’lim tizimini tahlil qilar ekan, eng avvalo maktablardagi poraxo‘rlik, majburiy mehnat, majburiy obuna, o‘qituvchilarning o‘quvchilardan pul yig‘ishi, darslarga bee’tiborlik kabi kamchiliklarni ko‘rsatishadi
Abituriyentlardan olinadigan milliardlar kimlarning cho‘ntagiga tushmoqda?
Bu yilgi qabul bo‘yicha ayrim kamchiliklar haqida ham aytmasak bo‘lmaydi. Bunday tanqidlardan shaxsiy manfaatimiz yo‘q, bor-yo‘q maqsadimiz kirish imtihonlari jarayonidagi ayrim qonunbuzilish va ortiqcha ovogarchilik holatlariga barham berishda ko‘maklashish xolos.
Angrenda oliy ta’lim muassasasini tashkil etish taklifi berildi
«Mening fikrim» jamoaviy murojaatlar portalida Toshkent viloyati Angren shahrida oliy ta’lim muassasasini tashkil etish haqida petitsiya paydo bo‘ldi
«Bu — ko‘zbo‘yamachilik». San’at va madaniyat instituti jiddiy tanqid qilindi (video)
O‘zbekiston davlat san’at va madaniyat instituti talabalari mavjud texnik imkoniyatlardan yetarli darajada foydalana olmayotganini ta’kidlagan
Omonulla Madayev: «Rektorlarning tepasida xo‘jayinlari bor. Ular ham «bunker» qilishga majbur»
«O‘zbekiston» telekanalining «Munosabat» ko‘rsatuvining navbatdagi soni oliy ta’lim muassasalariga bo‘ladigan test sinovlarining shaffof va adolatli o‘tishiga bag‘ishlandi
Men kutayotgan 15 kun
Orzuimcha, o‘sha men intiqib kutayotgan 15 kun O‘zbekistonning kamida kelgusi 15 yili uchun eng yaxshi resursni taqdim etadi.
O‘zbekistonda xususiy universitetlar ochilishi kerakmi?
O‘zbekiston tom ma’noda yangi davrga qadam qo‘ymoqda. Yangicha qarashlar, yangi g‘oyalar, innovatsiyalarga keng yo‘l ochilayapti. Ko‘plab sohalar isloh qilindi, o‘zgarishlar jarayoni davom etmoqda
24 yoshida fan doktori bo‘lgan Farhod Alisherov: «O‘zim xorijda o‘qigan bo‘lsam-da, farzandlarim O‘zbekistonda ta’lim olishini istayman»
Yigirma to‘rt yoshida fan doktori bo‘lgan Farhod Alisherov bilan suhbatimiz uning xorijda orttirgan tajribasi, mamlakatimizda ta’lim tizimidagi muammolar va uni yuksaltirish yo‘llari haqida kechdi